در خصوص رمز به دوستی انتخاب شدن حضرت ابراهیم علیه السلام و لقب خلیل‌الرحمن برای آن حضرت، چندین روایت در منابع حدیثی و تفاسیر قرآن کریم عنوان شده است. در روایتی از امام جعفر صادق علیه السلام سؤال کردند که: «چرا حضرت حق تعالی جناب ابراهیم علیه السلام را خلیل و دوست خود برگزید؟» آن حضرت فرمودند: «به این علت که آن حضرت بسیار در برابر خدای متعال سجده می‌کرد.»
در روایت دیگری شبیه همین سؤال را از امام رضا علیه السلام پرسیدند و آن حضرت در جواب به کلامی از پدر بزرگوار خود، امام موسی بن جعفر علیه السلام، اشاره فرمودند که: «خدای عز و جل به این علت حضرت ابراهیم علیه السلام را خلیل و دوست خود برگزید که آن حضرت احدی غیر از حق تعالی را اراده نکرد و از کسی غیر از او درخواستی ننمود.»
جابر بن عبدالله انصاری هم روایتی از پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله نقل کرده و گفته که از آن حضرت شنیدم که می‌فرمودند: «خداوند متعال، جناب ابراهیم علیه السلام را خلیل خود نکرد مگر به خاطر اطعام کردن فقیران و مستمندان و اقامه نماز شب در هنگامی که مردم در خواب بودند.»
امام صادق علیه السلام در خصوص شأن و منزلت و شدت ایمان حضرت ابراهیم علیه السلام به خدای متعال فرمودند: «هنگامی که جناب ابراهیم علیه السلام را در آتش انداختند، جبرئیل علیه السلام آن حضرت را در فضا در حالی که به زمین می‌آمد، ملاقات کرد و عرضه داشت:ای ابراهیم! آیا حاجتی داری؟ حضرت فرمود:، اما به تو حاجتی ندارم و حاجت من تنها به خدای تعالی است.»
این اندازه ایمان موجب شد که بر اساس تفاسیر قرآن کریم و احادیث، خدای تعالی به آتش دستور داد تا بر آن حضرت سرد و سالم باشد: «یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهِیمَ؛ای آتش! بر ابراهیم سرد و سالم باش.» درنتیجه آتش چنان سرد شد که تا سه روز کسی نتوانست از آتش استفاده‌ای کند و در این مدت هیچ آبی گرم نشد.
منابع:
- تفسیر المیزان؛ علامه محمدحسین طباطبایی
- تفسیر نمونه؛ آیت‌الله مکارم شیرازی
- علل الشرایع؛ ترجمه ذهنی تهرانی
- بحارالانوار؛ علامه مجلسی
